漫畫家在宣傳活動的展示。圖1：「喂！你不要動！」（Hey you, don't move!） 圖2：「沒事啦，我不會跑！」（It's all right, I'm not running!）照片由邦克漫畫商提供，經許可使用。

2017年12月4日，獨立出版漫畫商邦克漫畫（Bunker），在馬其頓首都史高比耶（Skopje）宣傳一本稀有的圖像小說：薩米亞·優素福·奧馬爾（Samia Yusuf Omar）傳記。曾為索馬利亞奧運跑手，薩米亞·優素福·奧馬爾在2012年因嘗試以難民身分橫渡地中海而遇難。

在馬其頓共和國，出版漫畫書是個罕見現象，況且是出版伸張同情移民的書籍。

來自德國的雷納爾·克萊斯特（Reinhard Kleist）是位漫畫家兼記者，因深受薩米亞·優素福·奧馬爾的故事感動，他在2015年出版了圖像傳記《奧林匹克之夢－－薩米亞·優素福·奧馬爾的故事》（An Olympic Dream – The Story of Samia Yusuf Omar）。至此之後，這個故事被陸續譯成英語、法語、阿拉伯語和斯洛維尼亞語。

作者Filip Stojanovski身為全球之聲的東歐與中歐編輯，與邦克漫畫商的合夥人約翰·比托雅努（Jovan Bitoljanu）談論以馬其頓語和阿爾巴尼亞語出版《奧林匹克之夢》這本書的經驗。

Jovan Bitoljanu. 照片由邦克漫畫商提供，經許可使用。

作者（Filip Stojanovski，簡稱FS）: 是什麼鼓舞你出版《奧林匹克之夢》這本圖像小說?

Јован Битољану (ЈБ): Во 2011 ја отворивме книжарницата која е посветена специјално на стрипот. По 6 години ни се наметна следниот логичен чекор, создавање на сопствена стрип-продукција.

Кога се договаравме за првенчето (и воопшто, каква линија би сакале да пратиме како издавач) издвоивме неколку работи кои ни се многу важни: создавање на понуда на стрипови на наш јазик, таа во моментов воопшто не постои или постои во многу мал обем, потоа, разбивање на стереотипот за стрипот како средство за евтина разонода, и поттикнување на читателите на поактивен социјален ангажман, преку избор на социјално-општествени теми со силна хумана порака.

Мислам дека Олимписки сон ги исполнува сите критериуми, и лесно влага во тоа што сакаме да го работиме како издавачка куќа.

約翰·比托雅努（Jovan Bitoljanu，簡稱JB）：2011年，我們開了一間漫畫書專賣店，六年後，我們合理地展開下一步，自己創作作品。

在討論第一間漫畫書店和其大致的出版政策時，我們列出幾個重點，這對我們而言非常重要：出版自己語言的漫畫書，這在現今根本不存在亦或極少見；打擊漫畫書是便宜消遣的刻板印象；並且，藉由挑選傳遞強烈人權訊息的題材，啟發我們的讀者，使他們更積極主動地投入社會。

我認為《奧林匹克之夢》完全滿足這幾個標準，且十分符合出版社的願景。

FS：實現出版《奧林匹克之夢》這件事是簡單還是困難呢?

ЈБ: Почетокот секогаш е тежок. За правата се договоривме многу брзо, иако мислевме дека работата може да запне. Но, луѓето беа многу љубезни и спремни за помош, се работи за една од водечките издавачки куќи во Германија со преку 60 годишно искуство, беа воодушевени од иновативноста на идејата.

Самата техничка изведба ни одзема многу време, затоа што сакавме да се увериме дека нема да направиме некоја кардинална почетна грешка. Сигурно го прочитавме стрипот повеќе од сто пати и веројатно пак ни се протнала некоја грешка. Тоа се некои детски болести кои очигледно мораме да ги прележиме на почетокот.

Од пресудно значење беше поддршката од Македонскиот Олимписки Комитет. Во таа насока би сакале да апелираме до сите кои можат да го поддржат стрипот и ширењето на стрип-културата кај нас. Ако постои добра волја, секогаш може да се најде решение.

На крај, морам да кажам дека сме задоволни од тоа како искочи изданието. Имавме прилика да видиме некои други изданија од овој графички роман и без лажна скромност можеме да кажеме дека нашето е барем на исто ниво со нив.

JB：一開始總是困難的。原以為解決版權問題是件棘手的事，但卻出乎我們意料之外地容易。 版權所有的代表商是一間擁有超過六十年經歷的著名德國出版社，他們對我們的想法感到很興奮，而事實也證明他們非常善良和熱心的幫助我們。

為了確保不會犯像其他初學者一樣的錯誤，我們花了很多的時間在技術性的準備，我們必須看幾百次的漫畫書，雖然仍可能疏忽，但這些成長的痛苦都是身為初學者的我們必須忍受的。

能否獲得馬其頓奧林匹克委員會的支持是很關鍵的。在這方面我們希望籲請所有願意支持以漫畫書作為訊息傳遞媒介，以及願意支持在馬其頓推廣漫畫文化的人：只要有心，就能找到解決方法。

最後，我得說，我們很滿意出版的結果。我們可以將它與其他語言版本的《奧林匹克之夢》做比較，我虛心不偽地認為，至少我們在同一個水平。

過去幾年，右翼民粹主義者透過宣傳，企圖向馬其頓共和國的公民妖魔化沿巴爾幹路線（the Balkan Route）穿越國家的難民。在2017年10月地方選舉的前幾個月，這股仇外運動和恐懼伊斯蘭運動的緊張氣氛持續升溫，但仍無法鼓動高規格的政治動員。然而，結果顯示，這些持續的行動確實提升當地種族和宗教之間的緊張關係。而提倡同情非洲難民的書可被視為直接地挑戰上述這些行為。

FS：到目前為止，大家對這本圖像小說的接受度如何呢？是否有受到反難民運動或其他排外因素的影響？

ЈБ: Живееме во немирни времиња во кои, за жал, дневно-политичките настани го диктираат расположението. А на нас воопшто не ни паѓа на памет да се занимаваме професионално со политика. Ние само сакаме да издаваме стрипови.

Меѓутоа имаме стрип кој се занимава со судбината на бегалците, па уште го печатиме на македонски и на албански јазик, некој неминовно ќе сака да не вовлече во машината.

Особено на овие простори со сите конфликти и поделби, лесно е да се разгоруваат нетрпеливости и да се пронаоѓаат мани. Наместо таквиот пристап кој очигледно не функционира, ние мислиме дека е време да се обидеме да пронаѓаме поврзувачки елементи меѓу нас, а љубовта кон стриповите би можела да биде токму таков, поврзувачки елемент меѓу луѓето.

JB：我們居住在一個動盪不安的時代，每天的政治事件影響多數人的心情，我們並不打算專業地參與政治，我們只想出版漫畫書。

然而，我們握有和難民命運相關的漫畫書，更重要的是，我們出版馬其頓語和阿爾巴尼亞語這兩個版本，不可避免地，有些人可能會想將我們拖進印表機裡。

特別是在這個充滿衝突和分裂的地區，激化緊張局勢和挑剔瑕疵是很容易的，但這種方法顯然不管用，因此我們認為是時候找尋能連結彼此的共通點，而對漫畫書的喜愛就能成為其中一個聯繫彼此的因素。

雷納爾·克萊斯特所著《奧林匹克之夢》的馬其頓語版和阿爾巴尼亞語版，照片由邦克漫畫商提供，經許可使用。

民族主義者們給了些負面的評論，他們認為馬其頓語應為馬其頓共和國唯一的官方語言，這其中也包含指責出版阿爾巴尼亞語書籍是種分裂國家的行為的老調論述。

ЈБ: За среќа, негативните реакции не преовладуваат, воглавно се работи за изолирани случаи и многу не радува што луѓето избраа да и посветат внимание на приказната на Самија, а не на некои други, тотално небитни, работи. Нејзината приказна (како и многу други) е премногу драгоцена за да се пребројуваме според крвните зрнца.

Од друга страна, нашето искуство покажува дека ако се свртиме едни кон други и работиме заедно, можеме да постигнеме фантастични резултати. И повторно, придобивките од заедничката работа далеку ги надминуваат поделеностите.

На пр. нас ни доаѓаат љубители на стрипот од Косово кои купуваат стрипови на српски или хрватски јазик, или доколку овој стрип не беше печатен и на албански, на пример, малопродажната цена на македонското издание ќе беше многу повисока, поради помалиот вкупен тираж итн.

Упатени сме едни на други, да работиме кон синергија и ширење на некои поинакви вредности. Затоа ни е важно што приемот на стрипот до сега е навистина одличен, и се надеваме дека и продажбата ќе го прати тој тренд.

JB：幸運的是，我們接收的正面回應遠多於負面的評論，他們大多是單一的案例，我們很開心人們能將焦點放在薩米亞的故事，而非其他完全不相關的議題。薩米亞的故事，和許多其他的故事一樣，相較於「計算血液細胞」的行為寶貴太多了（「counting blood cells」為俚語，意指巴爾幹民族主義者偏愛以自我偏見分析人種和民族淵源）。

另一方面，我們的經驗顯示，如果我們幫助彼此，一起努力，我們可以達到很棒的成果，而這些共同工作的效益遠遠超出分裂帶來的影響。

舉例來說，來自科索沃的漫畫粉絲時常來我們的書店買塞爾維亞語或克羅地亞語的漫畫，由於總銷量的提高，出版阿爾巴尼亞語的漫畫有助於降低塞爾維亞語或克羅地亞語漫畫的市場價格。

我們彼此的關係是很緊密的，我們為了相互協調和傳播不同價值觀而努力。因此，圖像小說到目前為止的接受度和評論都非常出色，對我們而言很重要，我們也希望銷量也能跟上這般趨勢。